MSZA WIECZERZY PAŃSKIEJ Msza Wieczerzy Pańskiej jest obrzędowym przekazem całego i jedynego Misterium Paschalnego; uobecnia ona misterium śmierci Jezusa, które upamiętniamy w liturgii Wielkiego Piątku. Dzięki temu Msza Wielkiego Czwartku jest sakramentalnym prologiem liturgii Wielkiego Piątku. Liturgia Słowa przedstawia najpierw pierwszą Paschę, jako zapowiedź Paschy Jezusa. Zapowiedź ta ma dwa stopnie:
MSZA WIECZERZY PAŃSKIEJ
Msza Wieczerzy Pańskiej jest obrzędowym przekazem całego i jedynego Misterium Paschalnego; uobecnia ona misterium śmierci Jezusa, które upamiętniamy w liturgii Wielkiego Piątku. Dzięki temu Msza Wielkiego Czwartku jest sakramentalnym prologiem liturgii Wielkiego Piątku. Liturgia Słowa przedstawia najpierw pierwszą Paschę, jako zapowiedź Paschy Jezusa. Zapowiedź ta ma dwa stopnie:Pascha w Starym Testamencie - Jahwe usłyszał wołanie ciemiężonego ludu w niewoli egipskiej. Ulitował się nad nim i posłał Mojżesza, by wyzwolił niewolników. Dopiero ostatnia plaga egipska sprawiła, że faraon zgodził się na uwolnienie Izraelitów. Bóg przez Mojżesza, polecił spożyć baranka "bez skazy", a jego krwią pokropić odrzwia i progi domu. "Gdy ujrzę krew, przejdę obok i nie będzie pośród was plagi niszczycielskiej, gdy będę karał ziemię egipską. Dzień ten będzie dla was dniem pamiętnym i obchodzić go będziecie jako święto dla uczczenia Pana" (Wj 12,13-14). Pascha Jezusa: Jezus jako wierny Syn Izraela pragnął z uczniami spożywać paschę (Łk 22,15). W czasie tej paschy zapowiedział swoją śmierć za grzechy wielu. "To jest Ciało moje za was wydane. Czyńcie to na moją pamiątkę" (1 Kor 11,24). Jezus nakazuje uczniom "czynić to na Jego pamiątkę". Uczniowie mają czynić, a nie mówić lub opowiadać. Mają czynić zbawczy gest Jezusa. "Pamiątka" oznacza tu nie zwykłe przypominanie, lecz upamiętnianie i aktualizację gestu zbawczego Pana. Spożywając Chleb i pijąc Kielich, będą głosić śmierć Pana, aż przyjdzie, to znaczy, aż przyjdzie w chwale. Wydanie Ciała i picie Kielicha oznacza śmierć Pańską. Wieczerza z uczniami zapowiadała śmierć Jezusa: ofiarowanie się Go, jako baranka paschalnego. Ewangelia Wieczerzy Pańskiej szczególną uwagę zwraca na motyw Paschy Pana. Motywem tym jest "miłość do końca" (J 13,1.3). Deklarację miłości ilustruje Jezus służebną czynnością umycia nóg uczniom. W służbie ujawnia się miłość. Do podobnej miłości wzywa swoich uczniów: "Jeżeli więc Ja, Pan i Nauczyciel, umywam wam nogi, to i wyście powinni sobie nawzajem umywać nogi" (J 13,14). Pascha Jezusa oczyści sumienia Jego uczniów. Pascha już jest zapowiedziana i przygotowana.LITURGIA WIELKIEGO PIĄTKU
Liturgia Wielkiego Piątku na cześć męki Pana głosi i upamiętnia prawdę, że jako nasza Pascha ofiarowany został nie baranek, lecz sam Jezus: Cum Pascha nostrum immolatus est Christus. To On jest tym Sługą Jahwe, na którego Bóg "zwalił winy nas wszystkich" (Iz 52,13 - 53,12). Za grzechy ludu został skazany na śmierć. On bowiem był niewinny; z drogi krzyża Bóg uczynił drogę chwały. Czytanie Męki wg św. Jana oznacza, że tym zapowiedzianym Sługą jest Jezus: ukrzyżowany Król i Kapłan, Syn Boży. Przebite serce oznacza miłość zbawczą dla nas. Crucifixus etiam pro nobis. Za grzech ludu został zabity: "A On poniósł grzechy wielu i oręduje za przestępcami" (Iz 53,12). Autor Listu do Hebrajczyków mówi o owocach Paschy Jezusa: "A gdy wszystko wykonał, stał się sprawcą zbawienia wiecznego dla wszystkich, którzy Go słuchają" (Hbr 5,9). "Dla nas Chrystus stał się posłuszny aż do śmierci, a była to śmierć krzyżowa" (Aklamacja).LITURGIA WIGILII PASCHALNEJ
W liturgii Wigilii Paschalnej dominują dwa tematy teologiczne. Jezus Chrystus jako Zwycięzca śmierci, piekła i szatana, powstaje z martwych. Wydarzenie to upamiętnia Obrzęd światła: "Drodzy Bracia i Siostry, w tę najświętszą noc, w której nasz Pan Jezus Chrystus przeszedł ze śmierci do życia, Kościół wzywa swe dzieci rozproszone po całym świecie, aby zgromadziły się na czuwanie i na modlitwę". Radosne Exsultet jest pieśnią wielkanocną: "Niechaj zabrzmią dzwony głoszące zbawienie, gdy Król tak wielki odnosi zwycięstwo". Zwycięstwo Chrystusa jest naszym zbawieniem. "Jezus Chrystus (...) Ojcu Przedwiecznemu spłacił za nas dług Adama i Krwią serdeczną zmazał dłużny zapis starodawnej winy". "Jezus Chrystus skruszywszy więzy śmierci, jako zwycięzca wyszedł z otchłani". Zwycięstwo Chrystusa nad grzechem i śmiercią, otwiera nam drogę do wyzwolenia z niewoli grzechu i włączenia się w Paschę Pana, w Jego śmierć i zmartwychwstanie. Dokonuje się to przez chrzest, który jest wszczepieniem w Chrystusa ukrzyżowanego i zmartwychwstałego. Liturgia Słowa (8 czytań + Ewangelia) przygotowuje uczestników do liturgii chrzcielnej, a już ochrzczonych do odnowienia przyrzeczeń chrztu. Słowo Boże pokazuje nam, jak Bóg w minionych czasach wybawił swój lud (np. z niewoli egipskiej). W końcu zesłał swego Syna jako Odkupiciela. Chrystus przez swą śmierć i zmartwychwstanie dał nam nowe życie (por. Rz 6, 3-11). Kościół modli się w noc paschalną, aby Bóg dał wiernym udział w paschalnym dziele zbawienia.NIEDZIELA WIELKANOCNA
Niedziela Wielkanocna przedłuża we wspólnocie wierzących radość paschalną. Powodem radości jest zwycięstwo Chrystusa nad grzechem i śmiercią i nasze wyzwolenie z niewoli grzechu. Wielkanoc jest dla chrześcijan świętem wyzwolenia i niepodległości.Wielkanocna liturgia nie tylko wzywa do radości. Pokazuje, na czym polega paschalny styl życia ochrzczonych: są oni głęboko zaangażowani w sprawę Jezusa z Nazaretu jak Maria Magdalena, Jan i Piotr; odważnie świadczą o Jezusie (Dz 2,23); wyrzucili stary kwas złości i są przaśni jak hostie Mszy świętej Wielkanocnej; są czyści i "przyodziani w Chrystusa" Uwielbionego.
Ks. prof. Józef Kudasiewicz