Historia parafii

Kościół pw. św. Marcina w Radziechowach


Radziechowy, wieś, jedna z najstarszych osad na żywiecczyźnie licząca ponad 600 lat, położona jest po lewej stronie Soły, wzdłuż wąwozu, na trasie zwanej "Drogą Cesarską", obecnie droga Żywiec - Zwardoń.

W swojej długiej historii wieś doświadczyła wielu tragicznych wypadków. Jak wynika z dokumentów i kronik, podczas najazdu Szwedów w 1656 r. prawie doszczętnie wieś spalono i wymordowano za udział Górali w walkach o obronę Częstochowy. Podobnie w czasie II Wojny Światowej większość mieszkańców wysiedlono niszcząc wiele zabudowań. Mimo tak dotkliwych strat wieś przetrwała, a obecnie liczy ponad 6 tys. mieszkańców. Nie bez znaczenia jak się wydaje jest fakt, że życie ludzi mieszkających w Radziechowach na przestrzeni całych, a przecież długich już dziejów, koncentrowało się wokół kościoła.

Parafia Radziechowy została erygowana w wieku XIII i najprawdopodobniej wówczas  pobudowano najstarszą część obecnego kościoła, prezbiterium. Pierwszy ten kościół zbudowano z kamienia w stylu gotyckim.  W 1598 r. wystawiono drewnianą wieżę w miejscu stojącej obecnie, na której zawieszono dzwony. Konsekracja kościoła odbyła się w 1663 r. W 1722 r. zaczęto trwający blisko 80 lat remont i rozbudowę kościoła.  Dobudowano od strony północnej kaplicę św. Izydora oraz do obecnego prezbiterium nawę łączącą kościół z oddzielnie stojącą dzwonnicą. W 1800 r. w miejscu starej, drewnianej wieży wystawiono nową z kamienia, o czym świadczy napis wykuty w kamieniu nad głównym wejściem: "Stanęła - 1800 R - ta wieża". W celu powiększenia wnętrza kościoła, w latach 1927-28  dobudowano do nawy głównej od strony południowej nawę boczną, obecnie kaplica Męki Pańskiej.

Obecny, gruntowny remont, odnawianie i rekonstrukcję zabytków ruchomych kościoła, jak również zagospodarowywanie placu przykościelnego rozpoczęto w 1965 r. I tak została podwyższona nawa główna i położony nowy strop. Pociągneło to za sobą zmianę konstrukcji więźby dachu. Nowy dach został pokryty blachą , zaś hełm na wieży i sygnaturce blachą miedzianą.
Na dzwonnicyw roku 1966 jako dar milenijny zawieszono cztery nowe dzwony i imionach idąc od największego: Chrystus Król, Maryja, Józef, Marcin.
W roku 1978 założono nową elewację zewnętrzną , co w następnych latach pozwoliło zagospodarować plac kościelny i otoczyć go pięknym, zharmonizowanym z zewnętrznym wyglądem kościoła, ogrodzeniem.

Wnętrze kościoła od roku 1970 zostało zmienione. Wymieniono wszystkie drzwi. Sufit w nawie głównej i w kaplicy Męki Pańskiej otrzymał nowy wystrój w postaci sztukaterii gipsowej, ściany po zmianie tynków zostały pokryte przez artystę malarza  pochodzenia greckiego, Pana Sotyrysa Pantopulosa, barwną polichromią. Malowidła przedstawiają tu sceny ze Starego i Nowego Testamentu, zaś na suficie nawy głównej artysta umieścił postacie świętych polskich.
Po wyrównaniu poziomu posadzki, starą zastapiono nową marmurową.

Wystrój wnętrza kościoła ponadto liczne zabytki, których gruntownej konserwacji dokonała Pani Lidia Pantopulos z Krakowa.
Ołtarz główny, późnobarokowy z ornamentacją rokokową wykonany w 1756 r., z dwiema kręconymi kolumnami oraz nasadą utworzoną z obłoków i promieni otaczających symbol Opatrzności Bożej. Boczne ołtarze w górnych częściach wszystkie poźnobarokowe. Także krzyż z posągami dwóch płaczących niewiast oraz obrazy olejne przedstawiające stacje Drogi Krzyżowej pochodzą z XVIII w.
Ambona drewniana, o korpusie wielobocznym, z kolumienkami na narożnikach i z niszami, w których umieszczono posążki czterech ewangelistów, z baldachimem na rzucie gwiazdy.
Najcenniejszymi jednak zabytkami są dwie rzeźby drewniane Matki Boskiej z Dzieciątkiem, jedna w stylu śląskiego gotyku z połowy XIV w., druga - z promienistą aureolą w tle, ujawniająca wpływy austriackiej szkoły naddunajskiej, pochodzi z ok. 1510 r. Cenne są również trzy ornaty  z XVIII w. bogato haftowane oraz barokowe nakrycie na kielich.

Atrakcją dla zwiedzających są również organy. Szafa organowa według projetku artysty malarza, dostosowana do wnętrza kościoła, zawiera elementy pochodzące ze starych XVIII-wiecznych organów, wśród których najcenniejsze są dwie barokowe rzeźby aniołków. Mechanizm organowy udoskonalony nowymi rozwiązaniami technicznymi wykonała firma organowa Pana Włodzimierza Truszczyńskiego z Warszawy.

Wszelkie prace związane z remontem kościoła oraz z odnowieniem i konserwacją  zabytków wykonano dzieki ofiarności i wielkiemu wkładowi pracy mieszkańców parafii Radziechowy.